Promovim: "Rrefime ne veten e pare", Prishtine 1998

Pamje nga promovimi

Promovimi i librit “RRËFIME NË VETEN E PARË”, mbajtur në Institutin Albanologjik të Prishtinës, më 5.11.1998

Tubimin e kryesoi z.Iljaz Meta, ndërsa për vlerat e librit folën Vehap Shita, kritik letrar dhe Mr.Shefki Stublla. Në diskutimin e gjërë morën pjesë: Mehmet Gjevori – veteran i arsimit, Mehmet Pozharani - veteran i arsimit, Fehmije Bytyci – avokate, Sylejman Dërmaku, prof.dr. Abdylaziz Veseli, prof.dr. Mehmet Halimi etj.

Në fund, autori Tahir Z.Berisha, falënderoi organizatorët dhe pjesëmarrësit e promovimit.

FOTO ALBUMI
Më poshtë mund të shihni foto nga promovimi.
Për të parë albumin, ju duhet FLASH PLAYER


--------------------

MEHMET GJEVORI:
“…Tahir Z.Berisha nuk është i panjohur në rrethin e gjerë të inteligjencies sonë këtu në Kosovë. Ka shërbyer një kohë të gjatë në arsim dhe ka kryer me sukses detyra me përgjegjësi. Herë pas here, ka shkruar e botuar punime e vështrime të ndryshme profesionale e publicistike. Si punëtor i frytshëm në fushën e arsimit e të kulturës ka nxjerrë në dritë këto vepra : “Trojet që nuk shuhen” (1993, 1995), “Emra që nuk harrohen – Arsimtarët veteranë (1941 – 1951) dhe arsimi shqip në Kosovë”, I (1994) dhe “Emra që nuk harrohen – Arsimtarët veteranë (1941 – 1951)”, II (1996). Tash po paraqitet me veprën “Rrëfime në veten e parë”, e cila dallohet nga veprat e tjera, sepse ka karakter autobiografik dhe përfshinë shënime të hollësishme nga jeta e tij e bujshme që fillon nga ajo e fëmijërisë dhe e rinisë e deri kur ai doli në pension. Të gjitha këto shënime janë nxjerrë nga një intervistë e gjatë që ia ka pas dhënë më 1991 ish-drejtorit të Muzeut të Revolucionit në Prishtinë, mr.Shefki Stubllës. Mendoj se edhe kjo vepër më e re e tij do të mirëpritet nga lexuesit dhe dashamirët e arsimit e të kulturës sonë kombëtare. Shtoj gjithashtu se kjo vepër do të jetë edhe një nxitje për shumë veteranë që të shkruajnë vepra të kësaj kategorie…”

ZENUN REXHEPI:
“Në të gjithë librat që përgaditi e botoi Tahir Z.Berisha, si një fije e kuqe përshkohet teza: arsimtarët shqiptarë në Kosovë e gjetiu përherë ishin të ndjekur e të persekutuar, ngase me zell e dashuri punonin për ngritjen arsimore e kulturore të popullit shqiptar. Kur dihet se “populli i arsimuar nuk mund të mbahet në robëri”, nuk është çudi që arsimtarët përherë ishin “therrë në sy” për regjimet pushtuese dhe për ata që nuk ia donin të mirën popullit shqiptar.

Fati dhe rruga jetësore e Tahir Z.Berishës, që nga shkuarja e tij në Zarbincë të malësisë së Bujanocit e duke vazhduar me peripecitë e ndjekjet në Viti, Gjilan (ku e kishte edhe dosjen në UDB), e Prishtinë, si në kohën kur përgatitej për të qenë sa më i kualifikuar e më i aftë për detyrën e arsimtarit, për të cilën ishte inspiruar nga babai i tij Zeqë Vërbani, ashtu edhe gjatë tërë karrierës së tij, është një prej fateve karakteristike të arsimtarëve shqiptarë të Kosovës…

Tahir Berisha, pas publikimit të materialeve për fatin e arsimit shqip në Kosovë e të arsimtarëve shqiptarë, në veprën e tij më të re, përmes një të rrëfyeri të drejtpërdrejtë e me gjuhë të rrjedhshme, ka paraqitur rrugën e tij jetësore, që është, pa dyshim, një prej segmenteve të rëndësishme të arsimit shqip përgjithësisht. Si e tillë, edhe kjo vepër do të zgjojë kërshërinë e arsimdashësve dhe të lexuesve kudo që janë, por edhe do të shërbejë si një nga burimet për historiatin e arsimit shqip në Kosovë.”

VEHAP SHITA:
“Kam pasur nderin të bashkëpunoj një kohë të gjatë me të dy autorët, librat e të cilëve po promovojmë sot. Prandaj, nuk po mundem pa shfaqur kënaqësinë time që edhe sot, në këto ditë të vështira për popullin tonë, dy veteranët e arsimit tonë kombëtar po na dhurojnë dy libra monografiko-tematikë me "Shënime dhe kujtime" dhe me "Rrëfime në vetën e parë", që flasin për një periudhë të jetës e të zhvillimit tonë, bashkëkohës e pionë të të cilës jemi shumica nesh.

Bashkëkohësve të çdo kohe mund t'u duket normale gjithë ajo që ndodh në kohën e tyre, ku ata vetë janë pjesëmarrës ose autorë të drejtëpërdrejtë. Dy autorët tanë, i nderuari ndër më të vjetrit e më të merituarit veteranë të arsimit shqip në Kosovë, zoti Mehmet Gjevori, dhe nxënësi e bashkëpunëtori i tij besnik, që po e shoqëron edhe në moshën tashmë të shtyrë, zoti Tahir Berisha, me këta dy libra të tyre na treguan se ne, që jemi bashkëkohës të tyre, kemi çka të themi e çka t'u lëmë të shkruara gjeneratave të tashme e atyre që do të vijnë më pas. Dhe jo vetëm kaq, por se është e nevojshme dhe e domosdoshme që ta shënojmë në mënyrë sa më të dokumentuar dhe dokumentare kohën që po lëmë pas.

Duke i uruar për punën e tyre e duke u dëshiruar shëndet të mirë e pleqëri të mbarë, ashtu si deri tash, dua t'i falënderoj për botimin e librave të tyre edhe me bindjen se do të jenë cytje për punëtorët e arsimit e të kulturës, të shkencës e të arteve, të politikës e të publicistikës, që të nguten e të thonë gjithçka që është për t'u thënë, se koha po ecën, gjërat e bëmat po harrohen e dokumentacionet kanë mbetur kryesisht në duar të armikut, i cili do të përpiqet t'i shtrembërojë ose t'i zhdukë.

Më lejoni t'i themë disa fjalë për librin e z.Tahir Berishës, "Rrëfime në vetën e parë". Si thotë autori në parathënien e vet, nxitje për këtë libër ka qenë një intervistë e gjatë që mr.Shefki Stublla, dikur drejtor e këshilltar në Muzeun e Revolucionit të Kosovës, e ka bërë me zoti Berishën në vitin 1991. E bërë për "nevoja interne" të një institucioni të mbyllur, atëherë të kaluar nën administrim të dhunshëm të pushtuesit serb, kjo intervistë - edhe me pyetjet e z.Stubllës edhe më përgjigjet e z.Berishës - nuk ka se si të mos e kishte zemëruar titullarin serb të Muzeut. Por, falë angazhimit të z.Stubllës, ajo intervistë është ruajtur në origjinalin e saj dhe i ka shërbyer sot z.Berishës si strumbullar rreth të cilit ka grumbulluar edhe gjithë atë që ka thënë ose që ka shkruar gjatë karrierës së tij të pasur, sado të përkorë e të heshtur, më se 50-vjeçare.

Duke shikuar sot datat kur janë publikuar, bie fjala, "Idealet e tradhtuara" (1990) ose "Serbia, Jugosllavia dhe shqiptarët", "Edhe Jugosllavia u soll si njerkë ndaj shqiptarëve" apo "Si filloi të krijohet rasti i Batusës" (shkurt - qershor 1991) ose "Për çdo bisedë nga pozita të barabarta" (shkurt 1993) - vërejmë një përcjellje kontinuitive dhe vlerësim e gjykim të guximshëm të aktualitetit shoqëror e politik edhe nga arsimtarët tanë, gjithnjë të preokupuar me fatin e popullit tonë. Për më tepër, ata, arsimtarët, pra, palca dhe zemra e inteligjencies sonë kombëtare, duke qenë gjithnjë qendër e thjerrëz e jetës dhe e zhvillimit tonë, ishin dhe janë gjithnjë vigjilentë ndaj gjithë asaj që ka ndodhur e që ndodh në rrethin tonë, por edhe analitikë e parashikues të asaj që mund të ndodhë. Arsimtarët sikur vërtet e kanë ndier pulsin e aktualitetit, kanë reaguar haptazi e guximshëm para opinionit qoftë në tubime e forume ku kanë bërë pjesë, qoftë në shtyp e në periodik, shpeshherë edhe duke e rrezikuar veten e familjen për pasojat që kanë mundur dhe që mund të kenë.

Dy - tri punime që i përmenda këtu, janë vetëm ca nga punimet e shënimet që na ofron libri "Rrëfime në vetën e parë", rrëfime këto që nuk janë vetëm të autorit, por edhe të shokëve e të bashkëpunëtorëve të tij, që, duke shkruar për tri veprat e mëparshme të tij "Trojet që nuk shuhen" edhe "Emra që nuk harrohen" I e II, në të vërtetë, janë solidarizuar, njëfarë mënyre janë identifikuar me autorin e veprat e tija dhe ato që thuhen në to. Nëpër të trija këto vepra, por edhe në librin që po promovojmë sot, përcjellim fatin tragjik të popullit tonë, i cili, në luftë për liri e pavarësi, për zhvillim e emancipim, është dashur të kacafytet më së shumti me fqinjët e vet të parë, të cilët, fatkeqësisht për ne dhe për ata vetë, janë përpjekur t'i gllabërojnë tokat tona e të na fusin në zgjedhën e tyre.

Ky, pra, fati tragjik i popullit tonë në luftën e tij, në të cilën pikërisht arsimtarët tanë kanë qenë pionë dhe prijës, përvijohet si fije e kuqe, është ind i të katër librave të Tahir Z.Berishës. Puna dhe pozita e arsimtarëve dhe e arsimit shqip në Kosovë, por edhe ndjekjet, burgosjet, keqtrajtimet, torturimet e jo rrallë edhe likuidimet fizike të tyre, nëse janë ravizuar shkurtimisht në librat "Emra që nuk harrohen" - në "Trojet që nuk shuhen" dhe në "Rrëfimet në vetën e parë" janë paraqitur në mënyrë shpeshherë tronditëse, por gjithnjë krenare për burrërinë dhe trimërinë me të cilën njeriu ynë ka qendruar kryelartë e ballëhapur edhe para rrezikut më të madh që i kanoset - vdekjes ballë për ballë me armikun.

Kësisoji, libri "Rrëfime në vetën e parë", edhe pse e ka shkruar vetë Tahir Z.Berisha dhe vetë është protagonist i tij, nuk është libër autobiografik e as monografik. Madje edhe as intervista me z.Stubllën, që ka shumë elemente të biografisë së Tahir Berishës e të familjes së tij, sidomos të babait të tij, Zeqë Vërbanit, i cili gjithashtu ka qenë një personalitet i shquar për kohën dhe rajonin e vet të Anamoravës, nuk e ka vetëm atë karakter. Berisha, në librin e tij, jep një vistër pikëpamjesh të tij, por edhe të një rrethi të tërë njerëzish për kohën dhe për ambientin në të cilin ka vepruar dhe të cilin e ka vështruar me syrin e kronikut dhe të gjykuesit e të vlerësuesit.

Vetë arsimtar dhe punonjës i arsimit, nuk është çudi që arsimi dhe ecejaket e tij zënë vendin qendror edhe në këtë libër më të ri të zoti Berishës. Por, autorin do ta shohim këtu aktiv dhe të angazhuar pothuaj në të gjitha fushat e jetës shoqërore, kulturore, politike, madje edhe ekonomike - pra - në të gjitha punktet ku farkohet fati i popullit tonë, i cili, në të gjitha rrëfimet e tij në këtë libër, është subjekt dhe objekt i vështrimit të tij. Në qoftë se në intervistat e tija shfaq mendimet e vlerësimet e veta lidhur me pyetjet që i bëjnë intervistuesit, në "ecejaket" e tij do të shohim se edhe ky punonjës i heshtur i arsimit, ky punonjës "lojal" i administratës të cilës i ka "shërbyer", ka qenë "gjithnjë nën mbikëqyrjen e organeve të Sigurimit, është përjashtuar disa herë nga Partia, është hedhur nga një detyrë në tjetrën ose është suspenduar nga puna si i "papërshtatshëm" për regjimin aktual.

Duke lexuar tash ato që ka shkruar Tahir Z.Berisha, mund të shohim gjithë ato që kanë lexuar midis rreshtave e nën rreshta ato organe që u kanë shërbyer organeve të Sigurimit Shtetëror serb për t'i përcjellë arsimtarët e intelektualët tanë, për t'i penguar e paralizuar në punën e tyre, në mos edhe për t'i arrestuar e dënuar me burg ose edhe për t'i likuiduar fare siç ka ndodhur pikërisht me shumë arsimtarë tanë, për të cilët Tahir Berisha, me bashkëpunëtorët e tij, ka dhënë shënime të bollshme në të gjithë librat e tij. Këtu, në "Rrëfimet në vetën e parë" do të jetë prekës rrëfimi për vrasjen e babait të autorit nga mareshali italian dhe pushkatimi i një luftëtari partizan nga bashkëluftëtarët e tij, i cili, sypatrembur, i shikoi në sy ekzekutorët e tij në shërbim të të huajit gjakatar.

I ndarë në 8 pjesë biografiko-monografike e tematike, libri është një shëtitje impresive nëpër gjithë atë që ka përjetuar dhe që ka parë, ose më mirë, që ka vështruar, që ka cilësuar e vlerësuar autori si pjesëmarrës e dëshmitar i ngjarjeve dhe i dukurive, i veprimeve dhe i fateve të njerëzve që kanë qenë bashkëpjesëmarrës të ngjarjeve dhe të veprimeve nëpër të cilat ka kaluar ose në të cilat ka qenë edhe vetë drejtpërdrejt i angazhuar. Në libër vërtet do të ndiejmë dhe do të përcjellim përpjekjet e autorit dhe të bashkëpunëtorëve e të bashkëluftëtarëve të tij për zhvillimin e përparimin e arsimit shqip në Kosovë, për pozitën dhe respektimin e arsimtarëve, për vendin e tyre të merituar në shoqëri, por edhe për integrime gjithëkombëtare në fushën e arsimit.

Në kapitullin "Meditime", pos mendimeve dhe qëndrimeve në të kaluarën më të afërt, për të cilat fola më parë, do të shohim se Tahir Z.Berisha edhe tash, në pension dhe në moshë të shtyrë, është aktiv dhe aktual - në marzh me aktualitetin tonë sot. Ai do të shkruajë edhe tash, më 24 korrik 1998, për "moskonsekuencën dhe hezitimin e fuqive të mëdha rreth çështjes së Kosovës", për "ndërmjetësit ndërkombëtarë - pleqnarë të dobët provincialë" e të tjera.

"Rrëfimet në vetën e parë" sjellin edhe ca skica e kujtime të autorit nga "Shtëpia e vjetër e vendlindjes" e shkolla ku autori e ka nisur punën e arsimtarit si mësues i ri 17-vjeçar në Zarbincën e Anamoravës, atje "ku bën dreqi ve", si do t'i thotë një kolegë më i vjetër. Libri sjell edhe një pjesë të korrespondecës së autorit që ravizon përpjekjet e tij për "integrime gjithkombëtare të veteranëve të arsimit shqip". Me tri shtojcat ilustrative, autori i ka dhënë librit të tij edhe ngjyrat e librit autobiografik nga të cilat e ka liruar në pjesën më të madhe të "Rrëfimeve në vetën e parë".

I shkruar me një stil të thjeshtë e gjuhë të pastër letrare, libri "Rrëfime në vetën e parë", besoj, do të lexohet lehtë e këndshëm në të gjitha trojet shqiptare.

Po e përfundoj këtë vështrim të shkurtër, duke falënderuar të dy autorët e nderuar për dhuratat e bukura që na ofruan duke uruar që të kenë shëndet e energji që na befasojnë me dhurata të reja, si këto.”